ZINTUIGEN
 

Stap 1: 

Onze zintuigen nemen sensorisch input (prikkels) waar, vanuit ons eigen lichaam en informatie over onze buitenwereld.

We nemen de hele dag sensorische informatie op, de hersenen hebben dit nodig om te kunnen functioneren. Onze hersenen blijven met sensorische input actief. Elke persoon heeft een andere hoeveelheid aan prikkels nodig. Prikkels nemen we de hele dag door waar, zowel bewust- als onbewust.

 

5 basiszintuigen die de informatie over onze buitenwereld verwerken.

5 speciale zintuigen die de informatie uit ons lichaam verwerken.

​

KLIK op de zintuigen voor meer informatie: 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

 

 

Stap 2: 

Prikkels worden via zenuwbanen naar de hersenen gestuurd. Is de prikkel voldoende belangrijk, dan wordt deze doorgegeven aan de hersenschors. 

​

Stap 3:

Hersenen vertellen om welke prikkel het gaat. Er volgt een bewuste of onbewuste reactie.

Bewust: de druppel afvegen die langs je kin loopt. 

Onbewust: spier in je oor wordt aangespannen door fel geluid. 

​

Stap 4: 

Hersenen koppelen de prikkel aan een emotie/gedachte/herinnering.

Elke persoon heeft individuele herinneringen, afhankelijk van hun verschillende behoeftes en reacties op sensorische input. De herinneringen zijn gebaseerd op prikkels.

​

Vanuit onze vroegere ervaring gaan we voorspellingen doen. Soms doen we voorspellingsfouten en dan denken we “dat is gevaarlijk”, maar is het niet gevaarlijk. Bijvoorbeeld: heel hevig reageren op aanraking. Dit kan een traumatische ervaring zijn vanuit onze herinnering/gedachte, we voorspellen dat het gevaarlijk is uit ons verleden en koppelen er een minder leuke emotie aan (bv angst). Maar momenteel is het niet gevaarlijk, hier hebben we een voorspellingsfout gemaakt. De persoon laat zich overspoelen door dingen uit het verleden. Veel stress kan ervoor zorgen dat we gevoeliger worden.

 

Het leren verwerken van deze signalen vraagt oefening, ook al bij kinderen:

-Om onze emoties te reguleren 

-Om over te schakelen van een emotie (bv angst) naar onze intuïtie 

-Om het gevoel van overweldig of het hebben van "saaiheid" tegen te gaan.

-Het heeft ook een enorme invloed op het genezen en bekomen van dingen, hoe we met andere omgaan en hoe we ons kunnen concentreren en presteren.

 

Alle zintuigen samen geven ons de informatie die we nodig hebben om te kunnen functioneren. Om ons te helpen overleven, te waarschuwen voor gevaar en soms is er gevaar er geraken we toch in stress. We laten dan ervaringen uit het verleden de grote rol spelen. Hoe gevaarlijker je de omgeving ervaart, hoe prikkelgevoeliger je bent. Dit komt omdat je zoveel mogelijke informatie in verband met het gevaar waarneemt, om het gepast te kunnen reageren zodat je kan overleven. Nadien is er rust nodig om terug in balans te komen. 

​

​

​

 

 

Via taal/gedrag geven we er uiting aan.

Gedrag kan beter begrepen worden als we meer aandacht geven aan de individuele voorkeuren voor sensorische input. Kijken wat er achter het gedrag zit!

Iedereen reageert anders, sommige personen hebben actieve zelfregulatie strategieën (=actief reageren) (zoeker en vermijder) en sommige hebben passieve zelfregulatie strategieën (passief reageren) (toeschouwer en sensor). (-->zie rubriek 'Winnie Dunn')

​

Prikkelverwerking die soms anders verloopt:

De hersenen zorgen ervoor dat alle puzzelstukjes die binnenkomen aan elkaar gemaakt worden. Het verwerken van prikkels en informatie gaat bij sommige personen sneller dan bij andere. Bij sommige personen kan de informatie snel verwerkt worden, bij sommige personen verloopt dit via omweggetjes. Het volledig maken van de ‘puzzel’ duurt langer of de puzzel kan niet volledig gemaakt worden omdat er stukjes verloren gaan.

​

Over- of onderprikkeling

Wanneer iemand zich niet in balans voelt, spreken we vaak over overprikkeling. Onderprikkeling wordt minder vaak besproken, terwijl dit soms zelf meer kan voorkomen. 

​

Overprikkeling: de persoon heeft een grote filter en laat dus veel prikkels door.

Onderprikkeling: depersoon heeft een kleine filter en laat dus minder prikkels door. 

​

Verte- en nabijheidszintuigen

We kunnen de zintuigen indelen in verte- en nabijheidzintuigen. Het verschil zit hem in de manier waarop de prikkels binnenkomen.                                                                                                                                              

Je kan de zintuigen indelen in verte- en nabijheidszintuigen.

 

Vertezintuigen: hierbij komen de prikkels van buiten je lichaam zoals gehoor, zicht, reuk

Nabijheidszintuigen: hierbij komen de prikkels van binnen of op je lichaam zoals tast, evenwicht, beweging, smaak, interoceptie.

 

Door ook nabijheidszintuigen te gebruiken, geef je een sterkere prikkel, waardoor je meer kans hebt dat de boodschap aankomt. Je verhoogt ook de alertheid, wat betekent dat informatie beter geregistreerd en verwerkt kan worden. Bv tijdens het geven van een 1 op 1 instructie met je hand rustig maar stevig op de arm of schouder van de leerling te drukken. Zo geef je een activerende prikkel en heb je meer kans op focus. Je verhoogt de alertheid, wat betekent dat informatie beter geregistreerd en verwerkt kan worden.

 

Als we informatie willen overbrengen, doen we dit meestal door te praten en dingen te laten zien, via de vertezintuigen dus. Vooral bij de onderprikkelde persoon komt die informatie niet altijd voldoende binnen. De prikkels zijn direct weer verdwenen wanneer het beeld of de gesproken boodschap weg is. De informatie is daarom moeilijk terug te halen wanneer de beelden, geuren en geluiden er niet meer zijn.

​

In de meeste situaties wordt er voornamelijk gekeken, geluisterd en geschreven. Leren met ogen, oren en vingers dus. Bij de meeste vormen van instructie doe je beroep op de vertezintuigen.

​

Wil je graag meer weten over jouw sensaties? Neem dan gerust contact met me op.

​

Samenwerking het gele gezin, de school, andere therapeuten of dergelijke

Tijdens dit hele proces kunnen we ook broers, zussen of het hele gezin betrekken. Indien gewenst werk ik samen met de school of een andere omgeving om onder andere de mogelijkheden en moeilijkheden te bespreken, de school advies te geven om meer leerkansen te bieden, educatie over de moeilijkheid bij het kind, regelmatige opvolging/overleggen, bereikbaar om vragen te stellen enzovoort. Ik vind een goede samenwerking met alle partijen indien gewenst erg belangrijk om optimale leerkansen te creëren voor het kind en het welzijn van het kind te verbeteren. 

​